Pancreatitis of alvleesklierontsteking bij honden is een ernstige aandoening die levensbedreigend kan zijn. De beste manier om de schadelijke gevolgen van deze aandoening te beperken, is om de mogelijke oorzaken en vroege waarschuwingssignalen te herkennen. Zelfs bij de kleinste twijfel, ga je best meteen met je hond naar de dierenarts. Zo heb je de grootste kans om je hond gezond te houden.
Wat is de functie van de alvleesklier?
De alvleesklier is een orgaan dat zich in de buikholte van de hond bevindt. Het bevindt zich onder de maag en naast de 12-vingerige darm. De alvleesklier (of pancreas) speelt een belangrijke rol bij het omzetten van voedingsstoffen in energie. De alvleesklier is uniek, want het heeft 2 functies: zowel een exocriene als een endocriene functie.
Exocriene functie
Het exocriene deel van de alvleesklier speelt een grote rol bij het verteren van voeding. Wanneer het voedsel dat je hond eet naar de dunne darm gaat, geeft de alvleesklier veteringsenzymen af die het voedsel afbreken. De alvleesklier produceert verschillende enzymen die vetten, koolhydraten en eiwitten afbreken.
| Kattenverzekering vanaf Vanaf | Hondenverzekering vanaf | Dekking | Contribution | Eigen risico | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
€8.46 | €12.11 | €3.250 — €6.000 | 10% — 50% | €0 — €150 per jaar |
Bekijk |
|
€14.05 | €17.77 | €3.000 — €6.000 | 20% | €30 — €50 per jaar |
Bekijk |
|
€12.16 | €17.42 | €3.000 — €5.000 | 20% — 50% | €0 — €250 per jaar |
Bekijk |
|
€13.27 | €20,14 | €3.000 — €6.000 | 20% | geen | Bekijk |
|
€13.86 | €14.67 | €2.500 — €5.000 | 20% | geen | Bekijk |
|
€10.56 | €13.14 | €3.500 | 25% | €25 per claim |
Bekijk |
Lipase helpt vetten af te breken tot vetzuren.
Amylase helpt om koolhydraten af te breken tot glucose.
Protease-enzymen (trypsine en chymotrypsine) helpen om eiwitten af te breken in aminozuren.
Deze veteringsenzymen worden normaal gesproken in de alvleesklier geproduceerd in een inactieve vorm. Op die manier starten ze het verteringsproces niet totdat ze in de dunne darm komen, waar het voedsel zich bevindt dat moet worden afgebroken. Ze worden pas actief wanneer het eiwit afbrekende enzym trypsine wordt geactiveerd door verteringsvloeistof in de dunne darm. Wanneer dit gebeurt, activeren trypsine enzymen snel andere trypsine enzymen, evenals de andere spijsverteringsenzymen om ook actief te worden. Nu start het verteringsproces van het voedsel in de dunne darm.
Endocriene functie
Het endocriene deel van de alvleesklier scheidt hormonen af in de bloedbaan om verteerde voedingsstoffen naar de cellen te leiden die ze kunnen gebruiken voor herstel, regeneratie en opslag. De belangrijkste hormonen die door de alvleesklier worden uitgescheiden zijn insuline en glucagon, die beide de glucose (suiker) reguleren die door de bloedsomloop circuleert.
Insuline helpt de bloedsuikerspiegel te verlagen.
Glucagon helpt om de bloedsuikerspiegel te verhogen.
Wat is een alvleesklierontsteking?
Alvleesklierontsteking of pancreatitis is een aandoening die wordt gekenmerkt door een ontsteking van de alvleesklier. Het kan mild tot ernstig zijn en wordt gecategoriseerd als acuut of chronisch.
Acute pancreatitis
Acute pancreatitis of acute alvleesklierontsteking bij honden begint met de vroegtijdige activering van trypsine in de alvleesklier. Er zijn verschillende manieren waarop deze vroegtijdige activering kan plaatsvinden. Het resultaat is dat het alvleesklierweefsel door de eigen enzymen verteerd wordt. Hierdoor zullen cellen van de alvleesklier beschadigd raken, waardoor er nog meer enzymen vrijkomen en de weefselbeschadiging verder toeneemt.
De ontsteking kan zich door de alvleesklier verspreiden en zich via de bloedbaan verder verspreiden naar andere delen van het lichaam, wat ernstige systemische ontstekingen kan veroorzaken. Veel gevallen van acute pancreatitis bij honden zijn mild, maar de gevolgen kunnen ernstig zijn.
Chronische pancreatitis
Bij chronische pancreatitis is de alvleesklier chronisch ontstoken waardoor er in de alvleesklier gebieden van littekenweefsel ontstaan. Hierdoor zullen de afvoergangen naar de darm vernauwen. Op die manier kunnen de verteringssappen niet getransporteerd worden. Dit zorgt voor verhoogde druk in de alvleesklier en minder verteringsenzymen in het darmkanaal.
Door die verhoogde druk zullen er veel endocriene cellen van de alvleesklier beschadigd worden, wat ertoe kan leiden dat de alvleesklier stopt met het produceren van insuline, waardoor diabetes ontstaat. Als er te veel exocriene cellen beschadigd zijn, kan dit leiden tot het niet meer in staat zijn om voedsel te verteren.
Oorzaken van alvleesklierontsteking ofwel pancreatitis
Acute alvleesklierontsteking lijkt uit het niets te komen, maar er zijn verschillende oorzaken en risicofactoren voor deze aandoening. Een belangrijke oorzaak van acute pancreatitis is een vetrijk dieet, of zelfs een eenmalige vetrijke gekruide maaltijd. Het aantal gevallen van alvleesklierontsteking bij honden stijgt bijvoorbeeld rond de feestdagen, wanneer veel mensen hun honden tafelresten geven als traktatie.
Andere risicofactoren zijn:
- Obesitas
- Endocriene aandoeningen, zoals hypothyreoïdie
- Stomp trauma
- Reeds bestaande diabetes
- Bepaalde medicijnen
- Mogelijke genetische component, die voorkomt bij dwergschnauzers en andere toy- en terriër rassen
| Kattenverzekering vanaf Vanaf | Hondenverzekering vanaf | Dekking | Contribution | Eigen risico | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
€8.46 | €12.11 | €3.250 — €6.000 | 10% — 50% | €0 — €150 per jaar |
Bekijk |
|
|
€14.05 | €17.77 | €3.000 — €6.000 | 20% | €30 — €50 per jaar |
Bekijk |
|
|
€12.16 | €17.42 | €3.000 — €5.000 | 20% — 50% | €0 — €250 per jaar |
Bekijk |
|
|
€13.27 | €20,14 | €3.000 — €6.000 | 20% | geen | Bekijk |
|
|
€13.86 | €14.67 | €2.500 — €5.000 | 20% | geen | Bekijk |
|
|
€10.56 | €13.14 | €3.500 | 25% | €25 per claim |
Bekijk |
Symptomen van alvleesklierontsteking ofwel pancreatitis
Het komt vaak voor dat een alvleesklierontsteking al langere tijd bezig is. Dit door twee zaken: de symptomen kunnen subtiel zijn en sommige honden proberen hun pijn te verbergen. Enkele merkbare symptomen zijn:
Er is een bepaalde houding die in verband wordt gebracht met alvleesklierontsteking – dit wordt de “bidhouding” genoemd. Als je merkt dat je hond voorovergebogen zit, met zijn ruggengraat in een gebogen positie en zijn kop dichter bij de grond, dan spreken we van de bidhouding. Zie je deze bid houding samen met andere symptomen, maak dan meteen een afspraak bij je dierenarts.
Diagnose van een alvleesklierontsteking ofwel pancreatitis
Je dierenarts kan een reeks testen uitvoeren om de diagnose pancreatitis te bevestigen:
Signalement en voorgeschiedenis: Hierbij zal je dierenarts enkele basisvragen stellen over je hond: ras, de leeftijd, het geslacht, het gewicht en de reproductieve status van je hond.
Hematologisch onderzoek: Er zal bloed afgenomen worden om de rode, witte bloedcellen en de bloedplaatjes te controleren.
Chemisch profiel: Een bloedtest op enzymen (vb: amylase, lipase, trypsine (meer toegepast voor EPI te diagnosticeren)) om te zien of de organen gezond zijn. Daarnaast zullen ook de bloedsuikerspiegel en de ontstekingswaarden bekeken worden.
Pancreas specifiek Lipase (PLI) test: Deze test kijkt alleen naar lipase dat gemaakt wordt in de alvleesklier. Met deze test kan de diagnose alvleesklierontsteking (pancreatitis) gesteld worden. Ontsteking in de alvleesklier zorgt voor een toename van het pancreas specifiek lipase in het bloed. Deze test is nauwkeuriger en specifieker dan lipase en amylase. Deze kunnen ook verhoogd zijn bij andere ziektes.
Echografie: Een beeldvormingstechniek die ultrasone geluidsgolven gebruikt om te kijken naar de staat van de alvleesklier en de omgeving errond.
Biopten: Als de alvleesklier er afwijkend uitzag op echo, kan de dierenarts ervoor kiezen om een biopt uit te voeren om uit te sluiten of het gaat om een ontsteking of tumor van de alvleesklier. Dit kan via echo of chirurgisch als er stukjes weefsel van pancreas nodig zijn.
Behandeling van alvleesklierontsteking ofwel pancreatitis
De beste behandeling voor pancreatitis hangt af van hoe ernstig de ontsteking is. Pancreatitis kan in sommige gevallen mild zijn, maar in andere gevallen dodelijk. Het is heel goed mogelijk dat je hond een of meer nachten in het ziekenhuis moet blijven voor een intensievere behandeling. De behandeling voor pancreatitis kan bestaan:
- Infuustherapie: het is goed mogelijk dat je hond hiervoor enkele dagen in de kliniek moet blijven.
- Medicatie tegen de misselijkheid: zo kan het braken stoppen.
- Pijnstillers: Een alvleesklierontsteking is erg pijnlijk, er worden dan ook stevige pijnstillers voor de buikpijn gegeven. Deze pijnstillers mogen nooit NSAID’s zijn, deze soort medicatie kan een alvleesklierontsteking zelfs erger maken!
- Voeding: vetarm dieet en in sommige gevallen is het nodig om je hond te dwangvoederen (indien medicatie niet voldoende helpt)
- Antibiotica is meestal niet zinvol om te geven.
Hoe kan ik pancreatitis voorkomen bij een hond?
Pancreatitis is niet altijd te voorkomen, maar je kan wel stappen ondernemen om de kans te verkleinen dat je hond er last van krijgt. Help je hond om een gezond gewicht te behouden en geef hem geen vetrijke voeding. Vermijd het voeren van tafelresten, zelfs rond de feestdagen.
Als je hond van een risico ras is, bespreek dan met je dierenarts welke medicijnen je moet vermijden. Daarnaast is het belangrijk om je hond hondenvoer van hoge kwaliteit te geven die hem voorziet van de voedingsstoffen die hij nodig heeft. Tot slot is het uiterst belangrijk om altijd meteen een dierenarts te contacteren, als je tekenen van alvleesklierontsteking opmerkt.
De missie van Cooper Pet Care is om onze harige vrienden te beschermen door eenvoudige, flexibele en transparante adviezen te bieden voor de baasjes van vandaag. Plan dus direct een videoconsult in met een van onze gediplomeerde dierenartsen en geef je huisdier de zorg die hij of zij nodig heeft.