Ziekte van Cushing bij honden

What is Cushing's Disease in Dogs?

De ziekte van Cushing, ook bekend als het syndroom van Cushing, is een hormoonstoornis. Volgens recent onderzoek blijkt dat tussen de 0,20 en 0,28 procent van de honden deze ziekte krijgt.

Deze aandoening treedt op wanneer het lichaam te veel cortisol (een steroïde hormoon) aanmaakt.

Cortisol is vooral bekend als stresshormoon, maar regelt ook andere dingen in het lichaam. Het reguleert de bloeddruk, de manier waarop het lichaam koolhydraten, eiwitten en vetten verwerkt en beïnvloedt de slaapcyclus.

De ziekte van Cushing kan zonder de juiste behandeling ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Daarom is het belangrijk om het zo snel mogelijk op te sporen en aan te pakken.

Als je nog nooit van de ziekte van Cushing hebt gehoord of twijfelt over de symptomen van jouw hond, kan deze gids je zeker helpen. 

Symptomen

De ziekte van Cushing kan op elke leeftijd voorkomen, maar treft vooral honden op middelbare en oudere leeftijd. De meest voorkomende symptomen die verband houden met deze aandoening zijn:

  • Extreme dorst en honger
  • Meer moeten plassen en ongelukjes binnenshuis (zelfs bij honden die zindelijk zijn)
  • Haaruitval of vertraagde haargroei
  • Een dikke buik
  • Een dunner wordende huid
  • Vermoeidheid en minder willen bewegen
  • Meer hijgen
  • Huidinfecties

Vaak zijn symptomen zoals extreme dorst en meer moeten plassen de eerste tekenen dat er iets mis is met je hond.

De ziekte van Cushing veroorzaakt extreme dorst, waardoor honden meer drinken en vervolgens vaker moeten plassen. Ze kunnen je zelfs midden in de nacht wakker maken om naar buiten te gaan, terwijl ze normaal gesproken gewoon de nacht doorkomen zonder een plaspauze.

Het kan minstens een jaar duren voordat je hond de eerste symptomen van deze ziekte vertoont. De waarschuwingssignalen komen geleidelijk, waardoor dit vaak wordt gezien als normale tekenen van ouder worden. Hierdoor kan de aandoening onnodig verergeren voordat deze wordt gediagnosticeerd.

Kattenverzekering vanaf Vanaf Hondenverzekering vanaf Dekking Contribution Eigen risico
petsecur logo €8.46 €12.11 €3.250 — €6.000 10% — 50% €0 — €150
per jaar
Bekijk
ohra logo €14.05 €17.77 €3.000 — €6.000 20% €30 — €50
per jaar
Bekijk
figopet logo €12.16 €17.42 €3.000 — €5.000 20% — 50% €0 — €250
per jaar
Bekijk
InShared logo €13.27 €20,14 €3.000 — €6.000 20% geen Bekijk
Unive logo €13.86 €14.67 €2.500 — €5.000 20% geen Bekijk
aegon logo €10.56 €13.14 €3.500 25% €25
per claim
Bekijk

Wat zijn de verschillende soorten van de ziekte van Cushing?

De ziekte van Cushing wordt ingedeeld in drie vormen: hypofysetumor, bijniertumor en iatrogeen:

Hypofysetumor

De hypofysetumor is het meest voorkomend bij de ziekte van Cushing. Het wordt veroorzaakt door een tumor op de hypofyse (hersenaanhangsel) ter grootte van een erwt die zich aan de basis van de hersenen bevindt.

De hypofyse is misschien klein, maar het is nog steeds een belangrijke endocriene klier die de hormoonproductie reguleert.

Bijniertumor

Deze vorm van de ziekte van Cushing is het gevolg een tumor in één van de bijnieren. Deze kleine klieren zitten boven de nieren en produceren verschillende hormonen, waaronder cortisol.

Iatrogene vorm

De iatrogene vorm van de ziekte van Cushing is het minst voorkomende type. Het wordt veroorzaakt door langdurig gebruik van steroïde medicatie.

Dierenartsen kunnen chronisch steroïde medicijnen voorschrijven om auto-immuunziekten zoals de ziekte van Addison of lupus te beheersen.

Wat zijn de oorzaken van de ziekte van Cushing?

De oorzaak van de iatrogene vorm is het makkelijkste om te achterhalen. Deze aandoening is het gevolg van langdurig gebruik van steroïde medicijnen.

Dierenartsen en onderzoekers weten nog niet precies de oorzaak van een hypofysetumor en bijniertumor. Wat ze echter wel weten, is wat er met het lichaam van een hond gebeurt zodra deze tumoren optreden.

Wanneer zich een tumor vormt op de hypofyse, produceert de klier het hormoon ACTH (afkorting van adrenocorticotroop hormoon). ACTH stimuleert de bijnieren en zorgt ervoor dat ze meer cortisol produceren.

Wanneer zich een tumor vormt op één van de bijnieren, kan dit ook zorgen voor het produceren van grote hoeveelheden cortisol.

Welke rassen zijn meer vatbaar?

Alle hondenrassen kunnen de ziekte van Cushing krijgen. Onderzoekers hebben echter ontdekt dat sommige rassen vatbaarder zijn dan andere, waaronder de volgende:

  • Poedels (vooral miniatuur poedels)
  • Teckels
  • Boston terriërs
  • Boxers
  • Beagles
  • Cocker-spaniels

Bij bovenstaande rassen zijn teefjes vatbaarder dan reutjes. Senior honden (van acht jaar en ouder), ongeacht het geslacht, lopen ook een verhoogd risico.

Zelfs als jouw hond geen risicovol ras is, is het toch verstandig om extra goed te letten op mogelijke symptomen, vooral naarmate je hond ouder wordt.

Diagnose Ziekte van Cushing bij honden

Neem zo snel mogelijk contact op met een dierenarts zodra je mogelijke symptomen van deze ziekte opmerkt bij je hond.

De dierenarts zal op verschillende manieren naar je hond kijken om de ziekte van Cushing vast te stellen. Dit zijn o.a. deze onderzoeken: 

Bloed- en urine onderzoek

Wanneer je hond symptomen heeft zoals extreme honger en dorst, vaak plassen en vermoeidheid, begint de dierenarts vaak met een bloedonderzoek en een urinetest.

Deze onderzoeken helpen dierenartsen verhoogde enzym niveaus te identificeren (met name de enzymgroep die bekend staat als alkalische fosfatase).

Als de enzym niveaus verhoogd zijn, kan de ziekte van Cushing de boosdoener zijn.

ACTH-test

Een ACTH-test meet de bijnierfunctie.

Deze test omvat het toedienen van een injectie met het ACTH hormoon. Zo kunnen ze zien wat de bijnieren doen wanneer de ACTH-spiegels stijgen. De dierenarts zal ook voor en na de injectie bloedmonsters afnemen om te zien hoe het hormoon de cortisolspiegels heeft beïnvloed.

Bij een gezonde hond zou het cortisol in het lichaam iets stijgen als reactie op de ACTH injectie. Als het aanzienlijk toeneemt en blijft stijgen, is dat een teken van de ziekte van Cushing.

Lage dosis dexamethason-suppressie test (LDDST)

Een lage dosis dexamethason-suppressie test (LDDST) meet de reactie van de hond op dexamethason, een gefabriceerde versie van cortisol.

Net als bij de ACTH-test, zal de dierenarts voor en na het toedienen van een dexamethason injectie bloedmonsters afnemen om te zien hoe het lichaam hiermee omgaat.

De cortisolspiegels moeten iets stijgen en vervolgens dalen. Als ze verhoogd blijven, is de ziekte van Cushing waarschijnlijk.

Abdominale echo

Sommige dierenartsen zullen een echo maken van de buik van je hond. Op deze manier kunnen ze zien of er een tumor aanwezig is op de bijnieren. Dit zal ook helpen om de vervolgstappen te bepalen.

Kattenverzekering vanaf Vanaf Hondenverzekering vanaf Dekking Contribution Eigen risico
petsecur logo €8.46 €12.11 €3.250 — €6.000 10% — 50% €0 — €150
per jaar
Bekijk
ohra logo €14.05 €17.77 €3.000 — €6.000 20% €30 — €50
per jaar
Bekijk
figopet logo €12.16 €17.42 €3.000 — €5.000 20% — 50% €0 — €250
per jaar
Bekijk
InShared logo €13.27 €20,14 €3.000 — €6.000 20% geen Bekijk
Unive logo €13.86 €14.67 €2.500 — €5.000 20% geen Bekijk
aegon logo €10.56 €13.14 €3.500 25% €25
per claim
Bekijk

Behandeling Ziekte van Cushing

De ziekte van Cushing is niet te genezen. Het goede nieuws is echter wel dat het te behandelen is, vooral als je het vroeg opmerkt bij je hond.

Afhankelijk van de oorzaak van de toestand van jouw hond, kunnen dierenartsen de volgende technieken gebruiken om de symptomen te beheersen en hun kwaliteit van leven te verbeteren:

Operatie

Als een dierenarts jouw hond diagnosticeert met een bijniertumor, kan een operatie een optie zijn. De operatie is complex en duur, maar het kan wel de symptomen verminderen en het leven van je hond verbeteren.

Chirurgie is vooral cruciaal voor honden met kwaadaardige bijniertumoren. Deze tumoren groeien agressief en kunnen snel zorgen voor uitzaaiingen in het lichaam.

Medicatie

Met hypofysetumoren is medicatie meestal effectiever (en minder riskant) dan een operatie.

Orale medicijnen zoals Mitotane (merknaam Lysodren) en Trilostane (merknaam Vetoryl) zorgen ervoor dat een deel van de bijnierschors zal worden vernietigd.

Het idee om een ​​deel van de bijnierschors te vernietigen, klinkt in eerste instantie misschien eng. Het heeft echter positieve effecten.

Hoewel de hypofyse nog steeds ACTH afgeeft, blijven de cortisolspiegels binnen normaal niveau, waardoor de symptomen van je hond afnemen.

Zodra er met medicatie is begonnen, moet de dierenarts je hond nauwlettend in de gaten houden. Het is belangrijk dat niet alle bijnierschors wordt vernietigd en dat de cortisolspiegels binnen een gezond niveau blijven.

Medicatie vermindering

Als de ziekte van Cushing bij een hond het gevolg is van overmatig gebruik van steroïden, kunnen dierenartsen het gebruik van steroïde medicatie langzaam afbouwen. Ze zullen echter wel de voordelen van deze aanpak moeten afwegen tegen het gezondheidsprobleem waarvoor de steroïden worden gegeven.

Bekijk met je dierenarts de mogelijke opties en beslis samen welke optie (doorgaan met de steroïden of afbouwen) het beste is voor de algehele gezondheid van jouw hond.

Behandeling ziekte van Cushing

Zodra je hond de diagnose van de ziekte van Cushing heeft gekregen, is een intensieve behandeling nodig om de symptomen onder controle te krijgen. De behandeling is vooral zeer intensief in de eerste maanden na de diagnose.

Als de ziekte met medicijnen wordt behandeld, zal de dierenarts waarschijnlijk om de paar weken ACTH-tests uitvoeren om ervoor te zorgen dat het op de juiste manier wordt gedoseerd. Dit is belangrijk voor een juiste behandeling. Ze kunnen ook doorlopende bloed- en urineonderzoek doen om de nier- en leverfunctie van de hond te controleren.

Zodra de medicatie lijkt aan te slaan, zal de dierenarts het aantal testen verlagen tot elke 6 á 12 maanden.

Als je hond een operatie ondergaat om de tumor te verwijderen, heeft hij meer ondersteuning nodig tijdens het herstel. Om te controleren of je hond goed op de behandeling reageert is medicatie en voortdurende monitoring nodig.

Prognose van de ziekte van Cushing

De ziekte van Cushing ontwikkelt zich langzamer dan de meeste andere aandoeningen. Als het snel wordt gediagnosticeerd en goed wordt behandeld, leven honden gemiddeld nog ongeveer twee jaar. Sommige honden hebben zelfs nog vier jaar of langer te leven.

Zonder de juiste behandeling hebben honden met deze ziekte meer kans op het ontwikkelen van andere ernstige aandoeningen, waaronder de volgende:

  • Verhoogde bloeddruk
  • Long trombo-embolie
  • Hartfalen
  • Neurologische symptomen (zoals epileptische aanvallen)
  • Blindheid
  • Myopathie (spierziekte)
  • Suikerziekte

De ziekte van Cushing hoeft niet altijd de directe doodsoorzaak te zijn. Aangezien deze aandoening vooral oudere honden treft, is de kans groter dat ze overlijden aan andere ouderdomsklachten.

Vermoed je dat jouw hond de ziekte van Cushing heeft?

Herken je bepaalde symptomen van je hond, nu je meer weet over de ziekte van Cushing? Als dat zo is, neem dan direct contact op met een gediplomeerde dierenarts voor advies.

Een videoconsult met één van de gekwalificeerde dierenartsen van Cooper Pet Care is binnen handbereik. Snel, eenvoudig en veilig – krijg direct de antwoorden die je nodig hebt!

Op zoek naar antwoorden
voor je harige vriend?

Gebruik onze automatische Symptoomchecker voor advies over wat je nu het beste kunt doen.

  • Beantwoord vragen over het probleem om de opties te beperken
  • Breed scala aan symptomen en antwoorden
  • Informatie over de meest voorkomende giftige voedingsmiddelen en huishoudelijke artikelen
Wat lijkt het probleem te zijn?
Mijn hond Lily heeft overgegeven
Zit er bloed in het braaksel?
Controleer nu de symptomen

De kennisbank voor huisdieren